Kazachstan is niet het meest bekende vakantieland onder Nederlanders. Als mensen al een beeld hebben van de Kazachse cultuur, dan is dat het beeld dat geschetst wordt in de komische film Borat – volledig fictief en tamelijk beledigend. De werkelijkheid in dit grote land is compleet anders en stukken interessanter. Lees hier wat je van de cultuur kunt verwachten wanneer je Kazachstan ooit met een bezoek vereerd.
Nomadische geschiedenis
De enorme grasvlakten die het grootste deel van Kazachstan bedekken zijn de basis voor de traditionele leefwijze van de Kazachen. Tot de verovering van het land door de Russen waren de volkeren die in Kazachstan leefden nomadisch. Zij verzorgden grote kuddes schapen, runderen, paarden en kamelen, waarmee ze telkens naar nieuwe grazige plekken trokken. Door deze ruige en actieve leefwijze waren de bewoners van het gebied geduchte strijders die met lansen, bogen en later vuurwapens vanaf hun paarden vochten voor autonomie.
Wonen
Om snelle verplaatsing mogelijk te maken wonen en slapen Kazachen traditioneel in joerts. Dit zijn eenvoudig op te zetten hutten van dierenhuiden. Dit is voor veel Kazachen nog steeds de realiteit. De joert is bescheiden ingericht met zachte versierde of witte vloerkleden, lage houten banken en matrassen. Boeren en dorpsbewoners leven vaak in permanente huizen of hutten van hout of leem. Alleen in de grote steden zoals de hoofdstad Nur-Sultan zijn er moderne huizen en hoogbouw te vinden.
Religie
De vroege inwoners van het land waren aanhangers van het tengrisme, een nomadische godsdienst die kenmerken van natuurverering en polytheïsme verenigde. Kazachstan is in de middeleeuwen de woonplaats geweest van de Tataren, een Mongools-Turks volk dat de islam introduceerde. Nog steeds is zo’n driekwart van de bevolking moslim. Sinds de Russische overheersing is de Russisch orthodoxe godsdienst de godsdienst van zo’n 20% van alle Kazachen. Minder verbreide godsdiensten zijn het jodendom en het boeddhisme.
Cuisine
De keuken van Kazachstan is beïnvloed door de traditioneel belangrijkste leefwijze: het houden van vee. Vlees, melk en zuivelproducten zijn dan ook belangrijke ingrediënten. Het vlees en de organen van vooral lammeren en paarden worden gekookt, geroosterd of rauw gegeten met uien, knolgewassen en brood of pasta. Het voedsel is sporadisch gekruid. Bij de maaltijd wordt thee of (gefermenteerde) melk gedronken. Beshbarmak, een gerecht van gekookt vlees met pasta en uiensaus, wordt als een Kazachse specialiteit beschouwd.
De steden van Turkestan
In het meest oostelijke gedeelte van het land, op de oude zijderoutes, ligt één van de weinige traditionele stedelijke gebieden van Kazachstan. Turkestan staat bekend om zijn grote steden met prachtige door Perzische architecten gebouwde islamitische architectuur. De prachtige moskeeën en madrassas met hun tegelmozaïeken en lichtblauwe koepels zijn deels gebouwd door de grote veroveraar Timoer Lenk, die dit deel van Kazachstan in de 15e eeuw tot zijn rijk rekende.