Ons land telt talrijke musea, zoals kunstmusea, historische musea, musea met betrekking tot de wetenschap, techniek musea en musea over andere culturen. Wellicht is de laatste categorie het interessantst: we kunnen immers veel leren van de culturele gebruiken van andere volkeren!
Nederlandse volkenkundige musea
De musea over ‘vreemde’ culturen zijn hoofdzakelijk te vinden in de grote steden. Het alom bekende Tropenmuseum is gelegen in Amsterdam, waar zich tevens de Stichting Nederlands Museum voor Anthropologie en Prehistorie (SNMAP) bevindt. Deze stichting heeft enkele jaren geleden haar collectie voorwerpen echter geschonken aan de Universiteit van Leiden. In deze stad is overigens het Museum Volkenkunde te vinden. Samen met het Tropenmuseum en het Afrika Museum, dat zich in Berg & Dal bevindt, vormt het etnografisch museum te Leiden het Nationaal Museum van Wereldculturen (NMVW). Tot slot is er nog het Wereldmuseum, dat in Rotterdam te vinden is. De vier genoemde musea werken tegenwoordig nauw samen.
Waardevolle verzamelingen
De volkenkundige musea beschikken doorgaans over prachtige verzamelingen die meestal op een waardige manier getoond worden aan het publiek. Deze collecties bestaan voornamelijk uit culturele (gebruiks)voorwerpen, documentair beeldmateriaal en fotografische beelden die over het algemeen door elegante Lijsten omkaderd zijn. Deze lijsten zijn doorgaans uit hout of aluminium vervaardigd. Maar het zijn met name de houten lijsten van onbehandeld eikenhout die in een volkenkundig museum thuishoren, omdat dit soort lijsten goed matchen met de houten voorwerpen die in dergelijke musea te vinden zijn.
Het behoud van uniek fotografisch beeldmateriaal
Naast het esthetische aspect hebben de lijsten ook een belangrijke praktische functie: ze zorgen er immers voor dat de fotografische beelden in goede staat kunnen worden behouden. De lijsten zijn namelijk van hoge kwaliteit en bedekken de beelden met hoogstaand acrylglas. Het unieke beeldmateriaal dient zo lang mogelijk mee te gaan opdat ook toekomstige generaties bezoekers de kostbare foto’s kunnen aanschouwen. Het Nationaal Museum van Wereldculturen beschikt tegenwoordig over meer dan 250.000 fotografische beelden.
Bijzondere culturele voorwerpen
Dankzij de volkenkundige musea kunnen we veel te weten komen over andere – vaak onbekende – volkeren en hun culturele gebruiken. Deze gebruiken worden voor ons concreet dankzij de culturele voorwerpen uit de collecties van de etnografische musea. Zo ‘vertelt’ elk object een uniek verhaal over het mens-zijn in een andere cultuur. Voorbeelden van culturele voorwerpen zijn onder meer kruiken, maskers, religieuze beelden, muziekinstrumenten, gereedschappen, enzovoorts. Een klein aantal objecten uit de verzameling is hier te bekijken. Het mag duidelijk zijn dat het absoluut de moeite waard is om eens een volkenkundig museum te bezoeken.